Çete-i Nisvan Beyannamesi, 1925

Çete-i Nisvan Beyannamesi/ Decleration of Women’s Gang




- Zevcelik ve validelik tabiatin emri ve mukaddes vazife değildir.

- Mecburiyet-i askeriye kaldırılmalı, evlatlar vatana hibe edilmemelidir.

- Ahlaki ve milli iman kadının hürriyetine değil, içtimai muvazene için vasıta haline getirilmesine muavenet eder.

- Irki milliyetçilik vatanperverlik değildir.
- Tek fırkalı nizamda siyasi haklar meclise girme ve rey verme hakkıyla elde edilemez.
- Maarif, vatan ve milletten ziyade, şahsi hürriyet ve iradeye katkıda bulunmalıdır.

Nezihe Muhiddin önderliğinde 1923 yılında Kadınlar Halk Fırkası adı altında açılmak istenen partiye, kadınların seçilme hakkı olmaması gerekçesiyle izin verilmeyince, Türk Kadın Birliği adı altında örgütlenmiştir ve 16 Temmuz 1925- 1 Ağustos 1927 tarihleri arasında, Türk Kadın Yolu dergisini yayınlamıştır.

Yukarıdaki risale, derginin 6 Ağustos 1925 tarihli dördüncü sayısının arasında bulunmuştur. Kendine Çete-i Nisvan adını veren bir grup kadın tarafından, derginin devletçi, milliyetçi, militarist ve ahlakçı duruşunu eleştirilmek üzere, satılmadan önce derginin arasına konduğu tahmin edilmektedir. Bu belgeye kütüphanelerdeki kopyalarda rastlanmadıysa da, bir efemere müzayedesinde alınan iki kopyanın arasında bulunması, bu tahmini destelemektedir. Bu belge, Osmanlı kadın tarihi yazımında çığır açıcı niteliktedir. Umarız Çete-i Nisvan’a dair daha fazla belgeye ulaşmak ve bu anarko-feminist haraketi su yüzüne çıkartmak mümkün olur.

Kaynakça

Zihnioğlu, Yaprak. Kadınsız İnkilap, Kadınlar Halk Fırkası, Kadın Birliği. Metis Yayınları, İstanbul, 2003.
Çakır, Serpil. Osmanlı Kadın Hareketi. Metis Yayınları, İstanbul, 2010.
Yeni Harflerle Kadın Yolu/ Türk Kadın Yolu (1925 – 1927), Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı 20. Yıl Özel Yayını, İstanbul, 2009.



Decleration of Women’s Gang

- Being a wife and a mother are neither commands of nature, nor sacred duties.
- Compulsory conscription should be abolished and children should not be granted to the nation.
- Faith in morals and the nation do not free women, instead they instrumentalize women for societal stability.
- Ethnic nationalism is not patriotism.
- Political rights cannot be gained by voting or entering the parliament in a single party regime.
- Education should contribute to personal freedom and will, instead of the motherland and nation.

In the leadership of Nezihe Muhiddin, a group of women attempted to establish Women’s Public Party in 1923, which was not allowed because women did not have the right to vote. As a result, they organized under the name of Turkish Woman Union and published Turkish Women’s Path periodical between the dates July 16th, 1925 – August 1st, 1927.

The pamphlet above was found inside the fourth issue from August 6th, 1925. It is predicted that pamphlets were inserted into the periodicals before they were sold, signed Çete-i Nisvan (Women’s Gang), to criticize the journal’s attitude that is supportive of statism, nationalism, militarism and conservative moralism. Although this pamphlet does not exist in copies avaliable at libraries, its presence in two copies of the periodical purchased at an ephemere auction supports this prediction. The document is groundbreaking for historiography of Ottoman women. We hope that it will be possible to access more documents from Çete-i Nisvan and uncover this anarcho-feminist movement.

Bibliography

Zihnioğlu, Yaprak. Revolution Without Women, Women’s Public Party, Turkish Woman Union. Metis Publishing, İstanbul, 2003.
Çakır, Serpil. Ottoman Women’s Movement. Metis Publishing, İstanbul, 2010.
Turkish Women’s Path (1925 – 1927) with Latin Alphabet, Woman Library and Information Center Foundation 20th Anniversary Special Issue, İstanbul, 2009.